sobota, 22 września 2012

Zasady korzystania z cudzych utworów

Umieszczanie na stronach utworów muzycznych itp., jeżeli nie posiadamy zgody na rozpowszechnianie ich w Internecie wydanej przez autora lub właściciela praw autorskich, jest łamaniem prawa autorskiego.

Naruszeniem praw autorskich będzie likwidacja podpisów zdjęć udostępnionych w ramach darmowej kolekcji na stronie WWW oraz likwidacja cyfrowych znaków wodnych umieszczonych na zdjęciach. Mimo tego iż zdjęcia zostały udostępnione darmowo nie możemy niszczyć umieszczonych na nich podpisów.



W razie złamania praw autorskich można żądać od osoby, która to uczyniła:
1. Wykasowania z serwera ukradzionych treści,
2. Wydania uzyskanych korzyści materialnych, albo zapłacenie podwójnej wartości stosownego wynagrodzenia, czyli podwójnej ceny naszego programu, jeżeli ktoś nielegalnie go skopiował,
3. Wynagrodzenia z krzywdę moralną,
4. Domagać się skonfiskowania sprzętu, który przyczynił się do kradzieży (komputer)

Aby móc swobodnie umieszczać na swojej stronie napotkane w Internecie, lub innych mediach teksty, rysunki czy filmy musimy najpierw dowiedzieć się do kogo należą prawa autorskie do utworu, skontaktować się z nim i zapytać (np.: w formie e-mail mail), o możliwość wykorzystania jego materiałów.

Prawu autorskiemu nie podlegają proste informacje prasowe m. in.:
- Informacje o wypadkach
- Prognoza pogody
- Kursy walut
- Program radiowy i telewizyjny
- Repertuar kin, teatrów
- Proste ogłoszenia i komunikaty
- Ustawy rządowe

wtorek, 18 września 2012

Prawa autorskie a internet

Co tu się dzieje ?

Internet umożliwia najszersze z możliwych korzystanie z dóbr intelektualnych, w tym z utworów chronionych prawami autorskimi. Są one dostępne w dowolnym miejscu o dowolnym czasie, dla dowolnej liczby użytkowników jednocześnie. Korzystanie z dóbr stanowiących przedmiot ochrony prawno-autorskiej w Internecie w ogromnej większości przypadków jest niczym nie kontrolowane.

Niektórzy porównują Internet do największej na świecie maszyny do kopiowania, co z oczywistych względów stwarza szeroki wachlarz nadużyć w sferze praw własności intelektualnej, a w szczególności w zakresie prawa autorskiego. Nowoczesne technologie przetwarzania i przesyłania informacji ułatwiają takie działania, ale w żadnej mierze nie zwalniają od przestrzegania przepisów prawa.

KONSEKWENCJE


Według ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 roku za naruszenie praw autorskich i wykorzystanie ich bez zgody autora przewiduje się dwa rodzaje odpowiedzialności prawnej.
Pierwszą z nich jest odpowiedzialność cywilna. Osoba posiadająca prawa do opublikowanego bez jej zgody utworu w Internecie może domagać się dwukrotności, a w przypadku zawinionego naruszenia trzykrotności wynagrodzenia. Poza tym sąd może nakazać też zapłatę dodatkowej kwoty na Fundusz Promocji Twórczości.
Drugą odpowiedzialnością prawną jest odpowiedzialność karna mówiąca o popełnieniu przestępstwa.
W przypadku bezprawnego wykorzystywania cudzych materiałów grozi nam grzywna i kara pozbawienie wolności do 2 lat. Jeśli dodatkowo czerpie się zyski z powielanych materiałów i uczyniło się z nich źródło dochodu, grozi nam kara do 5 lat pozbawienia wolności.



Autorskie prawa osobiste, autorskie prawa majątkowe oraz czas trwania praw autorskich

AUTORSKIE PRAWA OSOBISTE

Art. 16.
Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, autorskie prawa osobiste chronią nieograniczoną w czasie i nie podlegającą zrzeczeniu się lub zbyciu więź twórcy z utworem, a w szczególności prawo do:

1) autorstwa utworu,
2) oznaczenia utworu swoim nazwiskiem lub pseudonimem albo do udostępniania go anonimowo,
3) nienaruszalności treści i formy utworu oraz jego rzetelnego wykorzystania,
4) decydowania o pierwszym udostępnieniu utworu publiczności,
5) nadzoru nad sposobem korzystania z utworu.

Autorstwo utworu oznacza iż twórca danego utworu uznawany jest za „ojca” swojego dzieła. W praktyce twórca ten ma prawo żądać od osób trzecich by uznawały jego autorstwo czy też prawo występowania przeciwko osobom przywłaszczającym sobie autorstwo danego dzieła. Nikt więc nie może podpisywać się pod czyimś dziełem swoim imieniem, nazwiskiem lub nawet pseudonimem bo wówczas narusza prawa twórcy do autorstwa utworu.
AUTORSKIE PRAWA MAJĄTKOWE

Art. 17.

Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu.

Prawa autorskie majątkowe uregulowane są w art. 17 ustawy o prawie autorskim i prawach zależnych. Zgodnie z tym artykułem jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, twórcy przysługuje wyłączne prawo do korzystania z utworu i rozporządzania nim na wszystkich polach eksploatacji oraz do wynagrodzenia za korzystanie z utworu. Co to oznacza i jak należy to tłumaczyć?

W wielki skrócie oznacza to monopol twórcy, w kwestii rozporządzania prawami autorskimi. Tylko twórca ma prawo korzystania z utworu, rozporządzania nim oraz wynagrodzenia z tytułu korzystania. Twórca może swoje uprawnienia z tytułu praw autorskich majątkowych przenieść na inne podmioty (w drodze licencji lub w drodze umowy przenoszącej prawa), albo ….. nie dokonywać tego typu działań. Tylko jednak twórca o tym decyduje.




CZAS TRWANIA PRAW AUTORSKICH

Art. 36.

Z zastrzeżeniem wyjatków przewidzianych w ustawie, autorskie prawa majątkowe gasną z upływem lat siedemdziesięciu:

1. Od śmierci twórcy, a od utworów współautorskich - od śmierci współtwórcy, który przeżył pozostałych,
2. W odniesieniu do utworu, którego twórca nie jest znany - od pierwszego rozpowszechnienia, chyba że pseudonim nie pozostawia wątpliwości co do tożsamości autora lub jeżeli autor ujawnił swoją tożsamość,
3. W odniesieniu do utworu, do którego autorskie prawa majątkowe przysługują z mocy ustawy innej osobie niż twórca - od jego ustalenia.
4. W odniesieniu do utworu audiowizualnego - od śmierci najpózniej zmarłej z wymienionych osób: głównego reżysera, autora scenariusza, operatora obrazu, autora dialogów, kompozytora muzyki skomponowanej do utworu audiowizualnego.



Prawo cytatu, prawo przedruku i przegląd publikacji - jak z tym nie zwariować?

Cytaty, cytaty, cytaty...



Uprawnienie do cytowania cudzych utworów bez zgody autora i bez konieczności zapłaty mu wynagrodzenia wynika z Art. 29 ust. 1 pr.aut., który zezwala na przytaczanie drobnych urywków utworów bądź nawet drobnych utworów w całości, ilekroć jest to konieczne ze względu na potrzebę wyjaśnienia czegoś, analizy krytycznej, nauczania lub prawem gatunku twórczości. Oznacza to, iż ilekroć podczas pisania jakiegoś tekstu wyda mi się, że koniecznym będzie przytoczenie czyichś słów, mogę to uczynić całkowicie za darmo.
Warunkiem uprawnienia do posłużenia się cytatem jest "wkład własny" -- cytujący musi się wysilić, stworzyć coś własnego (i to w dodatku utwór!), zaś włączenie do treści innego utworu musi wynikać z przesłanek wskazanych w przepisie.

Ale prawo cytatu obejmuje także wynikające z art. 29 ust. 2 oraz ust. 2(1) pr.aut. uprawnienie do zamieszczania drobnych utworów w całości bądź fragmentów dłuższych utworów w całości, jednakże wyłącznie w sytuacji, kiedy jest to uzasadnione celami dydaktycznymi i naukowymi, zaś publikacja następuje w podręczniku lub antologii.

W takim przypadku -- przypomnijmy, że wydawca nie musi uzyskać na to zgody autora utworu -- autorowi należy się jednak należne mu wynagrodzenie. To, że wydawca podręcznika nie musiał prosić autora o zgodę, nie oznacza, że nie musi mu zapłacić.

Przedruki

Osobnym tematem jest ustawowe prawo przedruku, o którym mowa w art. 25 ust. 1 pr.aut. (na podstawie ust. 4 ma ono zastosowanie także do rozpowszechniania utworów w internecie) - jak sądzę właśnie o tym myślał m.in. p. Patryk twierdząc, że przecież ma prawo do wrzucenia na swoje spamstronki tekstów zaciągniętych z RSS-ów.
Nic błędniejszego, albo - dokładniej - albo działasz zgodnie z literą prawa, albo płacisz honoraria.
Prawo przedruku zezwala w szczególności na - bez konieczności płacenia autorowi wynagrodzenia - wcześniej rozpowszechnionych sprawozdań o aktualnych wydarzeniach, przeglądów publikacji, mów wygłoszonych na publicznych zebraniach oraz krótkich streszczeń rozpowszechnionych utworów.

A co w prasie?

Jeszcze czymś innym będzie przegląd prasy (przegląd publikacji) oraz streszczenie rozpowszechnionych utworów (art. 25 ust. 1 pkt 3 i 5 pr.aut.).
Przegląd prasy zakłada, jak sama nazwa wskazuje, włożenie przez redaktora pewnego wysiłku w dobór tekstów, uporządkowanie cytatów, powiązanie ich w pewną myśl. Zdaniem cytowanych powyżej J. Barty i R. Markiewicza "Takie informacje mogą być połączeniem niewielkich cytatów z opublikowanych utworów i własnego komentarza. Mogą także polegać na krótkich streszczeniach opublikowanych utworów"
Przegląd prasy może mieć także postać samodzielnych opracowań, w takim przypadku - zdaniem autorów komentarza do ustawy o prawie autorskim - licencja nie ma oparcia w "przeglądzie publikacji i utworów rozpowszechnionych", chyba że będzie mieć formę utworu zależnego bądź z zapożyczeniami.
Najważniejsze - najważniejsze dla twórców spamerskich skryptów do zarabiania oraz ich nabywców - jest jednak to, że zdaniem Barty i Markiewicza przepis ten "nie może stanowić podstawy do publikowania czasopism w całości opartych na przedruku artykułów lub znacznych ich fragmentów zaczerpniętych z innych czasopism (a więc swoistej antologii)." Na taką działalność będzie konieczne uzyskanie zgody autora bądź wydawcy (a to ze względu na przekroczenie granic dozwolonego użytku, o czym więcej poniżej).

Więcej na http://olgierd.bblog.pl/wpis,prawo;cytatu;prawo;przedruku;i;przeglad;publikacji,40622.html

"Przedmiot prawa autorskiego" - o co chodzi?

Prawo autorskie stanowi cześć dziedziny prawa zwanej "PRAWEM WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ", której cechą charakterystyczną jest przedmiot tego prawa - czyli dobro niematerialne. Przedmiotem jest myśl intelektualna, która jednak aby zyskać ochronę musi zostać uzewnętrzniona w jakikolwiek sposób (np. papier, wykonanie na żywo).
Prawo autorskie, to zbiór norm prawnych, których przedmiotem jest zapewnienie ochrony twórczości naukowej, literackiej i artystycznej. W znaczeniu podmiotowym to uprawnienia majątkowe i osobiste autora do stworzonego przezeń dzieła. Prawa osobiste twórcy nigdy nie wygasają i nie mogą zostać przeniesione na inne osoby, natomiast prawa majątkowe są zbywalne i dziedziczne lecz wygasają z upływem określonego czasu.
Prawo autorskie zostało ukształtowane w XIX w., uregulowane przez międzynarodową umowę podpisaną w Bernie w 1866, tzw. konwencję berneńską oraz genewskiej konwencji powszechnej z 1952 (uaktualnienie w 1971).
Polska jest stroną obu konwencji od 1919. Aby być twórcą w rozumieniu prawa autorskiego i czerpać z tego tytułu profity nie trzeba mieć ukończonych szkół artystycznych, nie trzeba przywdziewać ekstrawagandzkich strojów czy porzucać statecznego stylu życia. Twórcą jak chce tego ustawa o prawie autorskim jest każdy kto stworzył utwór, a więc także i obok Piccassa, dziecko malujące wydarzenie swoich wakacji, student piszący wiersze dla ukochanej czy babcia haftująca obrusy.

Rosnąca świadomość praw autorskich po stronie twórców wymusza większą dbałość producentów o właściwe zabezpieczanie swoich interesów z punktu widzenia prawa autorskiego. Wykorzystując w produkowanym przez firmę kalendarzu ściennym rysunki dziecięce z zaprzyjaźnionego przedszkola, opatrując etykietą produkowane towary czy wykorzystując zdjęcia naszych produktów dla celów promocji pamiętać należy bezwzględnie o prawach ich twórców. Brak poszanowania praw twórców wiąże się niejednokrotnie z poważnymi konsekwencjami finansowymi.

Art. 1 ust. 2 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych wylicza przykłady utworów. W szczególności przedmiotem prawa autorskiego są utwory:
wyrażone słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi: (literackie, publicystyczne, naukowe, kartograficzne oraz programy komputerowe),

• plastyczne,
• fotograficzne,
• lutnicze,
• wzornictwa przemysłowego,
• architektoniczne, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczne,
• muzyczne i słowno-muzyczne,
• sceniczne, sceniczno-muzyczne, choreograficzne i pantomimiczne,
• audiowizualne (w tym wizualne i audialne).

Więcej na http://www.sciaga.pl/tekst/69997-70-przedmiot_prawa_autorskiego

Podmiot prawa autorskiego


Art. 8.
1. Prawo autorskie przysługuje twórcy, o ile ustawa nie stanowi inaczej.
Przepis art. 8 ust. 1 ustawy wyraża podstawową zasadę prawa autorskiego, w myśl której podmiotem pierwotnie uprawnionym jest twórca. Zasada ta swoim zakresem zastosowania obejmuje zarówno autorskie prawa osobiste, a także autorskie prawa majątkowe. Wyjątki od tej zasady nie mogą wynikać z woli stron, ustanawiać je może jedynie przepis prawny. Powstania prawa autorskiego nie może zostać spowodowane czynnością prawną – osoba inna niż twórca może stać się podmiotem prawa autorskiego jedynie w sposób pochodny – przez nabycie prawa od twórcy w drodze umowy o przeniesienie prawa albo na drodze dziedziczenia, przy czym przejście praw odnosić się będzie jedynie do autorskich praw majątkowych. Gdy chodzi o autorskie prawa osobiste – chronią one nieograniczoną w czasie i nie podlegającą zrzeczeniu się, czy też zbyciu, więź twórcy z utworem i nie mogą przejść na inne osoby ani na skutek dziedziczenia, ani też na skutek dokonanej czynności prawnej.

Twórcą jest osoba, która utwór stworzyła. Status twórcy przysługiwać może jedynie osobom fizycznym, z uwagi na fakt, iż tylko ona może podejmować działania mające charakter twórczy. Już z ustawowej definicji utworu wynika, iż jest on przejawem osobistego aktu twórczości, a co za tym idzie twórca nie może w tej kwestii zostać wyręczony przez inną osobę.

Stworzenie utworu jest zdarzeniem, z którym prawo wiąże określone skutki polegające na powstaniu prawa autorskiego. Prawo to może powstać na rzecz jakiejkolwiek osoby fizycznej, w związku z tym, iż zgodnie z art. 8 Kodeksu cywilnego, każdy człowiek ma zdolność prawną (zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków). Do powstania prawa autorskiego nie jest zatem wymagane osiągnięcie określonego wieku, świadomość tworzenia utworu, czy tez psychofizyczny stan twórcy.